Henri Goovaerts

'Het is jammer dat gij u à tête perdue in de portretten hebt geworpen en niet eerst een compositie hebt ontworpen en afgeborsteld in het genre van dat van de Koningin.*) Ik geef toe dat u geld moet verdienen maar bedenk dat om bekend te worden men iets uit uw eigen brein moet zien en dat al hangen op tien Duitse tentoonstellingen en bij twintig Pruisische aristocraten portretten van uw hand, wij daarvan niets zien.' Dit schreef Gerard Theodoor Lamoraal Baron von Geusau op 2 januari 1897 aan zijn goede vriend Henri Goovaerts. Goovaerts was zich in het voorgaande jaar gaan richten op het schilderen van portretten van de notabelen en adel van Zuid-Nederland en Duitsland en Von Geusau maakte zich zorgen. Hij vreesde dat zijn vriend zijn talenten onvoldoende benutte om een beroemd kunstenaar te worden. Nu, meer dan honderd jaar later lijkt dit te zijn geschreven met vooruitziende blik, want de schilderijen van Henri Goovaerts zijn verspreid over tal van particuliere collecties in binnen- en buitenland en er bestaat geen samenhangend beeld van zijn oeuvre. Twee kenmerken van deze online oeuvrecatalogus zijn dat het een familieproject is en dat het om 'work in progress' gaat. Als (achter)kleinkinderen en makers van deze catalogus groeiden wij allen op in huizen waar de wanden behangen waren met schilderijen en tekeningen van Goovaerts. Nu eens waren de geportretteerden familieleden, dan weer waren het onbekenden die ons indringend aankeken vanaf hun plek aan de muur. Dat er veel meer werk was dan wat we dagelijks om ons heen zagen wisten we, maar we hadden geen idee waar dat werk zich bevond en wat voor werk het betrof. De eerste serieuze poging om leven en werk van Goovaerts in kaart te brengen werd in de jaren zestig van de vorige eeuw gedaan door het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Dit overzicht werd echter nooit gepubliceerd. Een kopie van de aantekeningen die de aanzet waren tot dit overzicht kregen wij in 1983 van het museum. Die aantekeningen kregen een plaats in het familiearchief dat ook foto's, brieven en andere documenten bevat die een romantisch beeld oproepen van een rondreizende kunstenaar, die zijn geld verdiende met het schilderen van portretten van de vermogende klasse in Nederland, Duitsland en Zwitserland. Vanuit de behoefte zicht te krijgen op waar hij kwam en wat hij maakte in zijn korte leven, besloten wij op een rijtje te zetten wat wij zelf weten van het oeuvre van onze (over)grootvader. Omdat het portret doorgaans vooral in kleine kring betekenis heeft, gaan we ervan uit dat veel van de werken die Goovaerts maakte in privécollecties zijn beland. Dat gegeven bepaalde mede ons idee voor een catalogus in de vorm van een website. Door wat we wel weten online te publiceren hopen we eigenaars van werken die wij niet kennen uit te nodigen zich te melden en ons te helpen het overzicht compleet te maken. Eigenaars die zich melden kunnen rekenen op zorgvuldigheid en indien gewenst privacy als men bereid is zijn schilderij of tekening in onze online oeuvrecatalogus te laten opnemen. Omdat we niet willen wachten met publicatie tot we alles hebben beschreven wat we weten, zijn we in 2015, het 150e geboortejaar van Goovaerts, begonnen met het online bekend maken van de eerste tien werken. Sindsdien gaan wij door met het beschrijven van alle ons bekende werken. Dat zijn er nu ruwweg 300. Elke maand publiceren we een aantal werken voorzien van alle ons bekende informatie. Ook nieuw ontdekte werken voegen we hier aan toe. Gaandeweg hopen we het overzicht zo volledig mogelijk te maken, zodat de basis ontstaat om het kunstenaarschap van Henri Goovaerts te karakteriseren. *) Von Geusau verwijst hier naar het schilderij Charitas dat Goovaerts in 1895 maakte en dat werd aangeboden aan Koningin-Regentes Emma bij haar bezoek aan Maastricht in datzelfde jaar.